CDS’nin açılımı Credit Default Swap’tır. Türkçe olarak Kredi Risk Primi şeklinde tanımlanabilir. Swap, değiştirmek ve takas anlamında kullanılan bir kelimedir. Bir ülkenin kredi riskinin yüksek olması o ülkeye yatırımcıların uzak durmasına neden olmaktadır.
CDS; bir kuruma verilen kredinin, ödenmeme riskine karşı, kredi veren tarafın sigortaya başvurması halinde yapılacak sigortanın prim oranını gösterir. Kısaca tanımlamak gerekirse, bir kişiye borç verdiniz ve borcu alan kişinin paranızı vermemesi gibi bir riskle karşı karşıyasınız. Bu durumda yapacağınız ilk şey verdiğiniz parayı yani karşı tarafın size borç olarak ödeyeceği miktarı sigortalatmak olur. Verdiğiniz borcu sigortalattığınız, bu sigortalatma işlemi karşılığında ödenen bedele CDS primi adı verilir. Tabi bu durum ülkeler arasında farklı koşullara dayalı olarak belirlenebilmektdir.
Günümüzde yatırımcıların, bir ülkeye yatırım yapmadan önce ilk göze aldıkları unsur CDS primidir. Kredi risk primi yüksek olan ülkelere yatırımcılarda güvensizlik oluşmaktadır. Çünkü, yatırımcı için yatırım yapacağı ülkenin güvenirliliği ve ekonomik durumunu net olarak göz öne seren unsur CDS primi değeridir.
Yazı İçindekiler
Kredi Risk Primi ( CDS ) Nasıl Yorumlanır ve Neyi Gösterir?
CDS’nin yüksekliği veya alçaklığı yatırımcılar için önem arz eder. CDS değeri yüksek olan bir ülkeye, yatırımcı gelmesi olasılığı düşüktür çünkü; CDS değerinin yüksek olması o ülkenin maddi olarak sıkıntı yaşadığını gösterir.
Ülke riskleri yalnızca ekonomik göstergeler ile ölçülmez. Ülkeyi yöneten hükümetin politikaları ve mevcut siyasi ortama göre CDS değeri düşüş veya yükseliş gösterebilir. Ülkeler için hesaplanan CDS değeri, her 100 CDS baz puanı için %1 olarak ifade edilir.
CDS puanı ne kadar yüksek olursa, bu o ülkenin daha yüksek bir oranla borçlanacağını gösterir. CDS puanı düşük olan ülke düşük maliyetli borçlanma gerçekleştirir. Aynı zamanda CDS puanı ne kadar yükselirse, bu o ülkenin borçlarını ödememe olasılığının daha yüksek olduğu anlamına gelir. Dolayısı ile ülkeler için CDS puanının düşük olması o ülkenin ekonomisi için avantajlıdır.
Günümüzde en düşük CDS puanına sahip ülkeler gelişmiş ülkelerdir. Bunun yanında, gelişmekte olan ülkelerin CDS puanı her daim daha yüksektir.
CDS, eldeki verilere dayanarak geleceği tahmin etme işlemidir. Eldeki CDS puanı yüksekse, bu borç verilecek ülkenin borcu ödeyemeyeceğini ve belki de ülke ekonomisinin yüksek derecede tehlikede olduğuna işaret eder.
Türkiye’nin CDS Puanı Nedir ve Neden Yüksek?
Türkiye’nin en son verilere göre 5 yıllık CDS prim puanı 400’ün üzerindedir. Son dönemde 500 puanın üzerine çıktığı da olmuştur.
Neden bu kadar yüksek olduğu konusuna gelecek olursak:
- Türk para birimi olan TL’nin dış etkenlere karşı kırılgan olması,
- Döviz kurundaki ani dalgalanmalar,
- Ülkenin siyasi olarak içinde bulunduğu karmaşalar,
- Bütçe açıklarının tahmin edilenden daha yüksek olması,
- Sık sık tekrarlanan seçimler ve bu seçim ortamlarındaki gerginliklerin ekonomiye olan yansımaları,
- Gelişmiş ülkeler ile yaşanan gerginlikler,
- Devletin borçlanma oranının yüksek olması.
Türkiye’nin CDS puanının yüksek olmasının sebepleri olarak sıralanabilir. Özellikle 15 Temmuz hain darbe girişimi sonrası gelişen süreçte Türkiye CDS oranları yükselişe geçmiştir. 500 baz puan üzerini gördüğü dönemler olsa da şu sıralarda 400 baz puan civarında seyretmektedir.
Önümüzdeki dönemde Türkiye’nin Abd ve diğer müttefik ülkeler ile arasındaki ilişkilerin iyiye gitmesi, Suriye’de yaşanan sıkıntılı sürecin geride kalması Türkiye’nin kredi risk oranında ciddi bir gerilemeye vesile olabilir. Yine üreten ve ihraç eden bir ekonominin temelinin oluşması halinde döviz kurlarında gerileme yaşanacağından, yine Türkiye cds primlerinin gerilemesine neden olabilecek bir gelişme olarak görülebilir.
Kaynakça : https://kriptomix.com/kredi-risk-swapi-cds-primi-nedir/
Comments