By 
Borsaya 2020 ve 2021 yılında başlayan bir çok yeni yatırımcı bulunuyor. Dolayısı ile de borsa terimlerini merak eden yatırımcı sayısı gün geçtikçe artıyor. Özellikle sermaye artırımına giren şirket yatırımcıları biraz endişelenebiliyor. Bedelli sermaye artırımı, bedelsiz sermaye artırımı ve rüçhan hakkı gibi kavramlar merak edilirken, bu yazımızda bedelli sermaye artırımı sonrası rüçhan hakkı nasıl kullanılır sorusunun cevaplarını paylaştık.
Şirketler tüzel kişiliklerini devam ettirebilmek için finansal kaynağa ihtiyaç duyarlar. İhtiyaç duydukları finansal kaynakları bazen yabancı kaynaklardan karşılayabilirler yabancı kaynaklardan karşılamanın mümkün olmadığı durumlarda ise kendi şirket bünyelerinde sermaye artırımına giderek ihtiyaç duydukları kaynaklara ulaşmaya çalışmaktadırlar. Yani şirket hissedarlarına yeni sermaye getirmeleri yönünde bedelli sermaye artırımı talep edebilirler. Şirketlerin sermaye artırımına gitme nedenlerine gelince;
- Şirket sermayesini güçlendirerek piyasadaki değerini artırmak
- Yeni planlanan yatırımlar için finansal kaynak arayışı
- Şirket faaliyetlerini sürdürebilmek için gereken finans kaynağını bulmak
Sermaye artırımına ise iki şekilde gidilebilir.
-
Yazı İçindekiler
Bedelli sermaye artırımı:
Hisse senedi çıkarmak elbette her şirket için mümkün değildir. Hisse senedi çıkarma yetkisi olan bir şirket genel kurulunun aldığı kararla ve belli bir bedel karşılığında yeni hisse senedi çıkarmak yoluyla sermaye artırımına gitmesidir. Bedelli sermaye artırımının özellikleri ise şunlardır;
- Bedel karşılığı çıkarılan yeni hisseler sermaye artımında etkin rol oynar.
- Sermaye artımına katılan şirket hissedarlarına rüçhan hakkı
- Şirkete ait ödenmiş sermaye miktarı artar ki bu şirket hisselerini değerli kılar.
Bedelli sermaye artırımı bir yandan şirketin hacim olarak genişlemesine imkan tanırken öte yandan şirket faaliyetlerini sürdürmek için gerekli olan finansal kaynak sağlanmış olur.
-
Bedelsiz sermaye artırımı:
Hisse senedi çıkarma yetkisi olan bir şirketin bedel öne sürmeksizin yeni hisse senetleri çıkararak piyasaya sürmeleridir. Bedelsiz sermaye artırımı yapıldığında şirket kasasına ek bir para girmez. Ayrıca bu şekilde sermaye artışına gidildiğinde şirket ortaklarının rüçhan hakkı olmaz.
Rüçhan Hakkı Nedir?
Bedelli sermaye artırımına gitmek durumunda kalan bir şirketin yeni payları oluşacaktır ve oluşan bu yeni payları öncelikli olarak satın alma hakkı rüçhan hakkı olarak isimlendirilir. Şirketin sermaye artırımında katkısı olan hissedarlar hakları olan öncelikli şirket hissesi alma hakkı demek olan rüçhan haklarını 15- 60 gün içinde kullanmak zorundadır.
Bedeli sermaye artırımlarında şirket ortaklarına yani hisse senedi sahiplerine rüçhan alma hakkı verilir. Bedelli sermayeye katılan yatırımcılar belirlenen tutarı yatırarak daha uygun fiyattan rüçhan alabilirler. Bedelli sermaye artırımında rüçhan kullanmak istemeyenler ise bunları satabilirler. Belirlenen süre içerisinde alınmayan veya satılmayan rüçhan hakkı kaybolmaktadır. Dolayısı ile aracı kurum veya bankanız ile görüşerek rüçhanlarınızı değerlendirmeniz gerekir.
Rüçhan Hakkı Kullanım Şekilleri
Rüçhan hakkının kullanımına sahip olan sermayedar bu hakkını şirket hissesini ya kendisi satın alır. Ya da bir başkasına satmak yoluyla kullanabilir. Hisse kodu R olan bu hisse senetlerini kullanma süresi şirket tarafından belirlenir. Rüçhan hakkına sahip bir sermayedar kendisine ait rüçhan hakkını borsada satışa çıkarabilme hakkına sahiptir. Tabi ki kullanım süresi dahilinde olmak koşuluyla. Rüçhan hakkını satan şirket hissedarı rüçhan hakkından doğan bütün avantajları satmış olur.
Şirketlerin hisse senetleri üzerindeki rüçhan hakkını kullanmak için SPK ya bilgi verilme zorunluluğu içerisinde olduğu unutulmamalıdır.
Comments