By 
Günümüzde televizyonlarda ve basın organlarında ekonomi yayınlarını takip ederken, genellikle PMI endeksi ile karşılaşabilirsiniz. Ekonomi anlamında sıklıkla duyulan bu endeks, Türkçe karşılığı ile satın alma yöneticileri endeksi şeklinde bilinmektedir. PMI Endeksi (Purchasing Manager Index), aslında birçok kişi tarafından gündelik hayatta karmaşık görülen ve yorumlanması açısından gerekli bilgiye sahip olunmayan endekslerden birini oluşturmaktadır.
Yazı İçindekiler
PMI Endeksi Hakkında Bilgiler
Endeksin tanımlanmasından önce ise satın alma yöneticileri endeksi olarak bilinen bu endeks içerisinde bulunan satın alma yöneticilerinden bahsetmek gereklidir. Satın alma yöneticileri; piyasada çok önemli bir yere sahip olan yöneticiler olarak bilinmelidir. Bu yöneticiler özellikle piyasada toplam ciroda en yüksek payı ellerinde bulunduran şirketlerde yer alır. Bu şirketlerde bulunan yöneticiler, rekabet güçlerini muhafaza etmek açısından üretim süresi dahilinde ham maddeden ürünün yapılışına, hatta tüketiciye ulaşana kadar bulunan her kısmı yöneten kişilerdir.
Bu tanım bağlamında bahsedilen satın alma yöneticileri özellikle günümüzde çok önemli bir konuma ulaşmıştır. Bilhassa bugün satın alma bir destek fonksiyonu olmak dışında şirketin ana fonksiyonu haline gelmiştir. Bu nedenle satın alma yöneticileri malzeme tedariki, ürünün üretilmesi, müşteriye ulaşması gibi her noktada karışık bir süreç ile mücadele etmek zorundadır. İşte bu kapsamda son yıllarda yaygın bir hale gelen satın alma ortakları sayesinde de satın alma şirketler için bir avantaj haline gelmektedir.
PMI Endeksi Neyi İfade Eder?
Satın alma yöneticileri endeksi, bahsedilen bağlamda satın alma yöneticileri ile ilgili bir endeks oluşturmaktadır. Bu endeks bir gösterge olmak ile birlikte şirketlerin satın alma yöneticilerinin mal veya hizmet satın alma yaklaşımlarını inceler. Temel olarak büyüme önceliklerini açıklamak için bir anket niteliğine de sahiptir. Anket kapsamında ise şirket satın alma müdürlerinin aylık dönemlerde mal ve hizmet talepleri açısından alacakları pozisyon ile ilgili sorular bulunur.
Anketin amacı incelendiğinde, müdürlerin yaklaşımları göz önünde bulundurulur. Anketin tamamen güncel şekilde, doğru ve çoğu zaman benzersiz bir aylık ekonomik yaklaşım göstergesi sunma kapasitesi bulunur. Genel çerçevede ise bu anketler merkez bankaları ve mali piyasalar ile ticari karar vericiler açısından dünyanın en çok takip edilen iş anketini oluşturmaktadır.
Sahip olduğu bu karakterler ile birlikte PMI endeksi özellikle 2008 krizinden sonra değişen şartlar ile birlikte belirsizliklerin artması nedeniyle büyüme tahminlerini net bir şekilde açıklama açısından önemli görülmüştür. Çünkü bu tahminler herhangi bir devlet otoritesi veya ajanslar tarafından gerçekleştirilmez. Her ülkede hasılatın en büyük kısmını elinde bulunduran kişilerin katıldığı anket olarak, çıkan sonuçlar merkez bankası, yatırımcılar ve finans piyasalarında çok önemli etkiler oluşturur.
PMI Endeksi Özellikleri Nelerdir?
Birleşik bir endeks olan PMI endeksi, 5 ayrı endeksin ağırlıklı oranlarının birleşmesi sayesinde oluşturulur. Çünkü imtiyazlı Satın Alma ve Tedarik Enstitüsü, daha önce İngiltere ekonomisi kapsamında araştırmalar gerçekleştirdikten sonra bu endeksi türetmiştir. Bu bağlamda endeks içerisindeki 5 ayrı endeks ağırlıkları;
- %30 oran ile yeni siparişler
- %25 oran ile üretim
- %20 oran ile istihdam
- %15 oran ile tedarikçilerin teslim süresi
- Son olarak %10 oran ile girdi stoku oluşturur.
Endeks içerisinde her ay belirli periyotlar ile birlikte hesaplamalar yapılırken, bir önceki ay ise 50 rakamı ile kabul edilir. Örneğin, endeks Ocak ayı içerisinde 54 rakamını gösterirse ve Şubat ayında 50 rakamına inerse, hiçbir artış görülmemiş olarak kabul edilir. Yani 50 rakamı görülürse, bir önceki aya göre bir artış veya azalış olmadığı anlaşılır. Ayrıca önemli bir nokta olarak, dönemler mevsimsel etkilerden arındırılmıştır.
Genel bir kural bağlamında imalat açısından gerçekleştirilen PMI anketleri, daima ayın birinci iş günü gerçekleştirilir. İnşaat açısından gerçekleştirilen anketler ise ayın ikinci iş günü hazırlanır. Son noktada hizmetler için gerçekleştirilen anketler ise ayın üçüncü iş gününde hesaplanarak açıklanır. Ayrıca global bir şekilde hazırlanan PMI anketleri de yer almaktadır.
Son ve en önemli noktalardan biri olarak bu anketlerin yorumlanması açısından da endeks değerleri gidişatı ortaya çıkarır. Endeks 50 rakamının altında bir değer gösterirse, kötü gidişat beklentileri ortaya çıkar. Endeks 50 üzerinde bir rakam gösterirse, ekonomide büyüme beklentisi ortaya çıkar.
Özellikle Abd’de açıklanan PMI verileri piyasalarda ciddi hareketliliğe neden olmaktadır. Forex piyasasında ciddi dalgalanmalara neden olabilen PMI verilerinin beklentileri ekonomik takvim üzerinde görülebilmektedir. Sonuçları ise forex forum siteleri üzerinde yatırımcılar tarafından tartışılmaktadır.
Comments