Yeminli Tercüman Nasıl Olunur? Şartları ve Maaşları

Yeminli Tercüman nasıl olunur sorusu, yabancı dili iyi olan ve bu alanda çalışmak isteyen milyonlarca kişi tarafından soruluyor. İster online ister noter üzerinden de bu işi yapmanız mümkün. Peki, nasıl mı? Eğer sen de yeminli tercüman olmak istiyorsan, bu içerik tam sana göre!

Yeminli tercüman, üniversite eğitimini Mütercim-Tercümanlık veya dil bilimleri gibi bölümlerde tamamlamış olan ya da farklı bir ülkede aldığı eğitim veya belli süre yaşaması nedeniyle yabancı dil konusunda üst düzey bilgiye sahip kişilerin sahip olduğu yabancı dili değerlendirerek tercümanlık mesleği yapmak için başvuru yaptığı bir meslektir.

Yeminli tercümanlık ise tercümanlık mesleğini zaten freelance bir şekilde yapmakta olan kişilerin bu mesleği; daha resmi hale getirmek ve devlet kurumlarında da işlem yapabilmek amacıyla noterlikten izin alarak gerçekleştirdikleri iştir.

Üniversitelerin ilgili bölümlerinden mezun olan ya da belirtilen sebeplerle çok iyi düzeyde yabancı dil bilgisine sahip kişilerin pek çoğu yeminli tercüman olmak istemektedir. Dolayısıyla birçok insanın hayalinde olan bu mesleğin gereklilikleri de merak edilmektedir.

Yeminli tercüman olmanın şartları, nasıl yeminli tercüman olunabileceği, kimlerin yeminli tercüman olmaya uygun olduğu, iş olanakları gibi sorular özellikle ilgi çekici hale gelmektedir. Yeminli tercümanlığa dair tüm merak edilenleri yazımızda sizlere anlatıyor olacağız.

Yazı İçindekiler

Yeminli Tercüman Olma Şartları

Yeminli tercüman olmak için yalnızca bir yabancı dil konusunda uzman olmak yeterli değildir. Birtakım kriterlere uyulması gerekmektedir. Bu bağlamda yeminli tercüman olmak isteyen kişilerin aşağıdaki özelliklere sahip olması gerekir:

Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olmak
Üniversitelerin yabancı dil ile ilgili bölümlerinden başarılı bir şekilde mezun olmak
Yabancı dil konusundaki hakimiyeti ve uzmanlığı gösterebilmek için yabancı dil yeterliliğini kanıtlayan bir sınav belgesi sahibi olmak
Lisans mezuniyet belgesi ve dil yeterlilik belgelerini notere sunmak ve bu belgeler ile başvuru yapmak
Noter tarafından belgelerin ve kişisel bilgilerin yeterli görülmesi halinde noter huzurunda yemin etmek
Sabıka kaydı olmaması

Yeminli Tercüman Olmak İçin Gerekli Belgeler

Yeminli tercüman olmak isteyen kişilerin öncelikle bir dilde uzmanlaşmış olduğunu kanıtlaması gerekmektedir. Bunun için orijinal belgelerin sunulması önemlidir. Dolayısıyla yeminli tercüman olmak isteyen kişilerin şu belgelere sahip olması gerekmektedir:

Mütercim tercümanlık lisans eğitimi almış kişilerin üniversite diplomaları ve transkript belgeleri ek olarak üniversite yerleştirme sınavındaki dil puanları
IELTS TOEFL gibi dünya çapında geçerliliğe sahip yabancı dil sertifikaları
MEB ya da farklı yabancı dil eğitimi veren kurumlardan alınan sertifikaları
Yabancı bir ülkede alınmış olan yabancı dil eğitim sertifikaları

Sahip olunan bu belgelerden gerekli olanlar ile kişinin noterliğe gitmesi yeminli tercüman olmak için ilk adımdır. Burada belgeler ile birlikte tercümanlık mesleğini yeminli tercüman olarak sürdürmek istendiğinin söylenmesi yeterlidir.

Yabancı dil bilgisini kanıtlayan belgelere ek olarak birtakım kişisel belgelerin de sunulması gerekmektedir. Bu bağlamda istenen evraklar aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

Adli sicil belgesi: sabıka kaydı olmaması yeminli tercümanlık için gerekli görülen durumlardan biridir. Bu nedenle e-devlet aracılığıyla ya da adliye ve mülki amirliklerden adli sicil belgesi alınması gerekir.
Kimlik fotokopisi
İkametgah belgesi: İkametgahın yemin alınan noterin bulunduğu ilde olması beklenen bir kriterdir. Bu bağlamda e-devlet ya da nüfus müdürlüklerinden ikametgah belgesi almak önemli bir koşuldur.
Fotoğraf: Noterliklerin bir kısmı yemin belgesi/mazbatası için fotoğraf talep etmektedir.

Noterliklerde sunulan belgelerin sorunsuz ve yeterli görünmesi durumunda yeminli tercümanlık ile ilgili olarak yeminli tercümanın nasıl çalıştığı, yabancı evrakların nasıl değerlendirileceği, kabul unsurlarının neler olduğu, çeviri evrakı için gereklilikler gibi bilgiler verilmektedir.

Bu bilgilendirmeden hemen sonra ise evrak ve bilgiler ile birlikte özel yemin zabtı hazırlanmaktadır. Bu zabtın yüksek sesle okunması ve yemin edilmesinden sonra zabtın yetkili kısımlarını imzalamak gerekmektedir.

Dikkat edilmesi gereken önemli bir konu ise Türkiye’deki resmi devlet kurum ve kuruluşlarının Türkçesi olmayan bir yabancı evrakı kabul etmeyeceğidir. Dolayısıyla ülke sınırları dışında alınan dil bilgisini kanıtlar durumdaki sertifika, diploma ya da transkriptler Türkçe olmalıdır.

Türkçe olmaması durumunda noter yeminli tercümana yöneltmeli ve bunu Türkçe diline tercüme ettirmelidir. Bu aşamadan sonra noter onayına sunulmalı ve noterin belgeleri kabul etmesi durumundan sonra zabit evraklarının içerisine dahil edilmelidir.

Yeminli Tercüman ve Yeminsiz Tercüman Arasındaki Fark Nedir?

Yeminli tercümanın yaptığı çeviriler resmi kurumlarda geçerli kabul edilmektedir. Bunun nedeni çevirilerinin alt kısmına imza atıp kaşelemeleridir.

Yeminsiz tercümanlar ise yine aynı şekilde çeviriler yapmakta fakat çevirilerinin resmi açıdan bir geçerliliği söz konusu olmamaktadır. Yeminsiz tercümanların yaptığı çeviriler noterden onay göremez.

Bu nedenden ötürü eğer resmi bir çeviri gerekiyorsa ve resmi makamlara sunulacak ise çevirinin kesinlikle yeminli tercüman tarafından yapılması gerekmektedir. Aksi takdirde yeminli tercüman tarafından tercüme edilmemiş çevirilerin kabul görmemesi sorunu yaşanacaktır.

Yurtdışından Alınan Diploma ile Yeminli Tercüman Olmak Mümkün mü?

Türkiye’de yeminli tercüman olmak isteyen kişilerin bir dil konusunda uzmanlaşmış olması gerekliliklerin başında gelmektedir. Yurtdışından diploma, sertifika gibi birtakım belgeler alınmış olsa da bunların Türkiye’de denklik alması önemlidir.

Üniversite denklik işlemleri için yurtdışından alınan belgelerin noterin yönlendirdiği yeminli tercüman tarafınca tercüme edilmesi gerekmektedir. Daha sonra yapılan tercümeler onaylanarak Ankara/YÖK’e ulaştırılmalıdır.

Burada dikkat edilmesi gereken husus, YÖK’ün denklik için gerekli belgeleri yalnızca elden teslim aldığıdır. Denklik ile ilgili işlemlerin halledilmesinin ve resmileştirilmesinin ardından en yakın noter kurumuna giderek evraklar ile başvuru yapmak mümkün hale gelmektedir. Evrakların denklik alamaması durumunda ise yeminli tercüman mesleği yapılamamaktadır.

Yurtdışından alınan diplomaların Türkiye’de denklik alması ile beraber yeminli tercümanlık yapılabilmesi durumu pek çok kişinin aklında yabancı uyruklu kişiler de yeminli tercüman olabilir mi? sorusunu oluşturmaktadır.

Yeminli tercüman olmak için mutlaka Türk vatandaşı olmak gerekmektedir. Türk vatandaşlığına geçmeden herhangi bir kimsenin yeminli tercüman olması söz konusu olamaz. Türk vatandaşlığına geçmenin ardından eğitim durumu ve dil derecesini gösteren belgelerle noterlere başvuru yapılabilir.

Durum her ne kadar bu şekilde olsa da yabancı uyruklu kişilerin yeminli olmasa da tercüman olarak tercüme işlerini sürdürmesi mümkündür.

Yeminli Tercümanın Sorumlulukları Nelerdir?

Yeminli tercümanlık önemli bir iş olmakla beraber pek çok kişi tarafından da en çok istenen mesleklerden biri olarak görülmektedir. Yabancı dil konusunda yetkinleşmiş Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlarının bu işi oldukça keyif alarak yapması söz konusu olabilmektedir. Her meslekte olduğu gibi yeminli tercümanlıkta da bazı sorumluluklar bulunmaktadır. Resmi bir görev yapan yeminli tercümanların görevleri şu şekilde ifade edilebilir:

Tercüme edilmesi beklenen metni en uygun şekilde hedef dile çevirmek
Asıl metindeki terminolojik ifadelerin çevirisini bu ifadelere uygun şekilde yapmak
Orijinal metinde bulunan istatistik, tarih, meblağ gibi bilgilerin doğruluğunu netleştirmek
Doğru bir şekilde çevrilmiş metnin matbu halini kaşelemek ve imzalamak
Yabancı ülkeler ile ticari bakımdan ilişkili olan şirketlerin kuruluş, tüzük gibi iç belgeleri tercüme etmek
Yurt dışı eğitimi esnasında ilgili akademik belgelerin çevirisini yapmak
Yurt dışında evlenmeyi planlayan yabancıların doğum belgelerini tercüme etmek
Kişisel bilgileri üçüncü şahıslar ile paylaşmamak ve güvenilir bir şekilde saklamak
Tercümeleri zamanında teslim etmek

İşverenler Yeminli Tercümanlarda Hangi Nitelikleri Aramaktadır?

Yeminli tercüman olmak için bir dil konusunda uzman olmanın yanında işverenler tarafından talep edilen farklı birtakım özellikler bulunmaktadır. Bu doğrultuda değerlendirmeler yapılarak yeminli tercüman seçimi söz konusu olmaktadır. Genel itibariyle işverenlerin yeminli tercümanlardan bekledikleri özellikler kısaca şu şekilde sıralanabilir: