Network Marketing Nedir? Nasıl Yapılır?

Günümüz dünyasında yaşamın her noktasında dijital çağın gereklilikleri bağlamında internet ve bilgisayar teknolojileri yer almaktadır. Bu nedenle pazar yani piyasa sistemleri de dijital çağa ayak uydurmayı tercih etmiştir. Bu bağlamda da network marketing kavramı ortaya çıkarken, bu kavram Türkçe karşılığı ile birlikte ağ pazarlamayı ifade etmektedir. 

Network marketing tarihte ilk defa Amerika’da ortaya çıkmış bir sistem oluşturmaktadır. Satışları çok yüksek oranda arttıran ve müşteri ilişkilerine büyük bir katkı sağlayan bu sistem, özel bir pazarlama stratejisi olarak geliştirilmiştir. Doğrudan satış tekniği için uygulanan farklı bir versiyon olması ile birlikte network marketing, satıcı tarafından müşteriye gereken bilgilendirme yapılarak, istenilen ortamda satış yapılması imkanı sağlar.

Network Marketing Tarihçesi

1930 yıllarında bir firmanın yöneticileri tarafından fark edilerek doğan bu sistem, daha sonrasında Cambridge’de doktora tezi ile ortaya çıktığı sanılan bir sistem olarak da görülmüştür. Sistemin ilk olarak nasıl tespit edildiği ve keşfedildiği bilinmemekle birlikte günümüzde 80 farklı ülkede yayılmış ve bilinen haliyle bugün Avon, Biobellinda, Dione gibi birçok şirket tarafından kullanılmıştır. 

21. Yüzyılda ise pazar ve internetin sağladığı yeniliklerle birlikte sistem çok daha büyük bir gelişim göstermiş ve bugün halen sürdürülen bir sistem olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde istenilen konuma ulaşmış olmasa da bugün bir milyonun üzerinde katılımcısı bulunan bir sistem oluşturmaktadır. 

Network Marketing Sistemi Nasıl İşler?

Aslına bakılırsa, bugün doğrudan satış olanakları şekilde adlandırılabilecek network marketing, çok gelişmiş ve pratik bir sistem oluşturmaktadır. Daha geniş bir tanım yapılması gerekirse, doğrudan satış yöntemi ile birlikte bir mal veya hizmetin müşteriler ile karşı karşıya gelinmesi ve yüz yüze anlatılarak tanıtılması sistemini ifade etmektedir. Bu bağlamda sistemi kullanan her kişi herhangi bir şirket üzerinden bir ürün temin ederek kullanmaya başlar. Sonrasında ise bu ürünü belirli bir rakam ile birlikte satması vasıtası ile de şirketlerden komisyon alma hakkı elde eder. 

Anlatılan bu sistem içerisinde kullanım sağlayan ve sonrasında satış sağlayarak komisyon elde edilen her kişi, artık bu şirketin bir satış görevlisi konumuna ulaşmıştır. İşte bu bağlamda network marketing sistemi içerisinde satış görevlisi konumuna gelmiş olan bu kişiler, kendi çevrelerine de ürünleri tanıtarak başkalarının bu sisteme katılmasına imkan sağlar. Satış sistemine giriş gerçekleştiren her yeni kişi üzerinden de yine belli bir oran ile birlikte ilk müşteri ve ilk satış görevlisi komisyon kazanma şansına sahiptir. 

İlk müşteri, kullanım ve satış gerçekleştirdikten sonra bir satış görevlisi konumuna geldiğinde, kendi komisyonunu alır. Başka kişileri bu satış ağına dahil ettikten sonra kendisinin alt pozisyonda çalışan bu kişiler tarafından gerçekleştirilen faaliyetler sayesinde de ek komisyon kazanır. Aslında bu sistem bir zincir oluşturmak ile birlikte her satış görevlisinin alacağı komisyon, faaliyette bulunan şirketin yöneticileri tarafından belirlenerek ödenir. 

Network Marketing Sisteminin Avantajları Nelerdir?

Network marketing sisteminde özellikle satış maliyetlerinin ortadan kaldırılması ve daha uygun fiyatlı ürünlerin müşteriye sunulması avantajı yer almaktadır. Örnek olarak bir firma 10 TL gibi bir maliyet ile bir üretim gerçekleştirebilir. Sonrasında bu ürünü önce toptancıya %100 kar ile 20 TL’den satabilir. Aynı sistemine toptancı kar ekleyerek, perakende firmaya ürünü 40 TL ile satabilir. Sonrasında da perakende firma ise kira, işçilik, depo ve reklam gibi masraflar ile birlikte bu ürünü 80 TL gibi bir rakama satmak zorunda kalabilir.

İşte bu noktada network marketing sayesinde elde edilen avantaj, maliyet rakamlarının ortadan kalkmasıdır. Bu sayede üretici firma, 10 TL maliyet ile ürettiği bu ürünü üzerine kendi karını ve satıcı komisyonunu ekleyerek 15 TL gibi bir rakama dahi satışa sunulabilir. 

İşte network marketing sayesinde ortaya çıkan bu düşük maliyet, zaman tasarrufu ve pratik alışveriş koşulları hem satıcılar hem aracılar hem de alıcılar tarafından çok uygun görülmektedir. Ayrıca makro-ekonomik sorunların en büyük noktalarından biri olan işsizlik açısından da istihdam sağlayan bir sistem ortaya çıkmaktadır. 

Network marketing, hukuki kurallar çerçevesinde de yasal olarak ve güvenli bir şekilde ülkemizde %20 stopaj vergisi uygulanması ile hiçbir sorun görülmeden kullanılabilir. Ancak ülkemizde network marketing sistemlerinin dolandırıcılık olarak görülmesi, çok sık karşılaşılan bir durumdur.

Bu sistem genellikle satıcı çekmek ve daha fazla kazanç elde etmek açısından bazen piramit sistemi ile insanların sisteme dahil edilmesi, satışların yapılması sonrasında ise komisyonların ödenmemesi gibi bir dolandırıcılık ortaya çıkarabilir. Ancak yüksek güvenilirliğe sahip olan ulusal ve uluslararası firmalar network marketing sistemlerinde hiçbir zaman bu tür dolandırıcılık faaliyetlerine başvurmamaktadır. 

Network Marketing Ekşi Yorumları

Network Marketing son yıllarda Türkiye’de oldukça popüler bir hal almaya başladı. Bu iş kolunda çalışan binlerce kişi bulunmakta. Dolayısı ile ekşi sözlük yazarları da bu iş kolu hakkında yorumlarını yapmaya devam ediyorlar.

Kimi ekşisözlük yazarları durumu bir saadet zinciri olarak tanımlarken, kimileri ise profesyonel pazarlama sistemi olarak adlandırmaktadır. Özellikle de Abd’de bu iş kolunun büyük bir yere sahip olduğu ve Abd’de iç ticaret hacminin %45’ini oluşturduğunu belirten entryler dikkat çekmektedir.