By 
Son dönemde özellikle hisse senedi piyasalarını takip edenler halka arz kelimesini sıklıkla duymuş olmalılar. Bize de gelen sorulara bakılırsa, halka arz nedir, halka arz neden yapılır ve ne zaman yapılır gibi çeşitli alternatifleri bulunuyor. Tabi bu soruları halka arz edilen şirketlerin hisse senetlerini almak kazandırır mı gibi, kazanca yönelik sorularda takip etmektedir.
Yazı İçindekiler
Halka Arz Nedir?
Halka arz şirketin yeni ortaklar istemesine yönelik yaptığı çağrıyı ifade etmektedir. Anonim şirketlerin hisselerinin SPK onayıyla halka satılması suretiyle, hisselerin Borsa İstanbul pay piyasasında işlem görmeye başlaması sürecidir.
Şirketler halka yeni hisseler ihraç ederek halka arz yardımı ile öz sermaye artırabilir veya mevcut hissedarlar hisselerini yeni sermaye artırmadan halka satabilirler. İhraççı olarak bilinen hisselerini sunan şirket, bunu yatırım bankaları veya aracı kuruluşlar yardımıyla yapmaktadır. Halka arzdan sonra şirketin hisseleri açık bir piyasada işlem görür. Bu hisseler, ikincil piyasa ticareti yoluyla yatırımcılar tarafından daha fazla satılabilir.
Halka Arz Nasıl Yapılır?
Şirketin halka arz işleminden önce bir aracı kurum vasıtası ile yeterlilik ve uygunluk değerlendirmesi amacıyla ön çalışma yapılması gerekmektedir. Şirketin ilk etapta halka arz prosedürlerinin yerine getirilmesi için yapılması gereken bu çalışma en önemli aşamadır. Öyle ki her şirketin halka arz talepleri uygun bulunmamaktadır.
Şirketler halka arz için yapacağı finansal tablo çalışması, şirket izahnamesi(Şirket hisselerinin halka arzı işleminde şirket ve şirket payları hakkında detaylı bilgilerin açıklandığı belge), araştırma ve faaliyet raporları dikkatlice analiz edilmelidir. Bunun yanında piyasadaki bilinirliği, ortaklarının durumu gibi faktörlerde önem arz etmektedir.
Bu aşamalardan sonra yönetim kurulu kararı ile halka arz olunmaya karar veren şirket, gerekli prosedürleri tamamladıktan sonra Borsa İstanbul ve Sermaye Piyasası Kurulu’na başvuruda bulunacaktır. BİST ve SPK uzmanlarınca halka arz başvurusunda bulunan şirketin, kriterleri taşıyıp taşımadığı detaylı bir şekilde incelenir. Kriterleri taşıyan şirketin Halka Arz İzahnamesi onaylanır. Bu aşamada sonra halka arz edilen hisseler için talep toplanmaya başlanır ve en nihayetinde şirket borsa da işlem görmeye başlayacaktır.
Halka Arz Ne Amaçla Yapılır?
Şirketlerin halka arz düşüncesinin temelinde elbette en iyisi olmak yatmaktadır. Halka arz işlemi gerçekleşen şirketler, diğer şirketlere nazaran daha avantajlı konuma gelmiş olmaktadır. Bu avantajlar;
Şirkete İlave Finansman
Şirketin öz kaynaklarında meydana gelen artış neticesinde kasasına ilave nakit girişi gerçekleşecektir. Şirket bu kaynağı yatırımlarda kullanacak, faaliyet alanını genişletecektir.
Piyasada Popülerlik Gerçekleşecek
Halka arz edilen şirketlerin bilinirliği arttığından, daha prestijli hale gelmektedir. Bunun şirkete olumlu yansımalarının olacağı tabiidir.
Güven Verir
Halka arz olmuş şirketler hem yatırımcısına hem kredi kuruluşlarına güven verecektir. Güven faktörü, şirketin kredibilitesini artıracağından, uygun maliyetli kredi imkanını da sağlayacaktır.
Likidite Artışı Sağlanır
Likidite(paraya dönüşüm hızı) artışı şirketlerin başarısının ölçütlerinden biridir. Halka arz işlemi gerçekleşen şirketler daha likit varlıklara sahip olacaktır.
Halka Arz Türleri
İki yöntem uygulanmaktadır. İlk defa yeni hisseler ihraç ederek mevcut sermayeyi temsilen hisselerin ortaklara satışı suretiyle halka arz olunabileceği gibi bedelli sermaye artırımı ile mevcut ortakların rüçhan hakkı kullanımını kısıtlayarak, yeni ortaklar kazandırmak şeklinde uygulanabilecektir.
Halka Arz Edilen Şirket Hissesi Almak
Son dönemde halka arz olan şirketler yatırımcılarına ciddi anlamda para kazandırmıştır. Öyle ki, 1’e 3 hatta 1’e 5 kazandıran şirket hisseleri bile olmaktadır. Ancak bu tarz yeni halka arz olan şirketlerin hissesini almak için arzı gerçekleştiren aracı kurumda hesap açmanız gereklidir.
Yine burada almak istediğiniz lot miktarının çok daha azını hatta bazen %10’u bazen %3’ü gibi bir lot miktarını alabilirsiniz. Bu durum halka arz edilen şirketin, halka arz edilme oranı ve talep ile eşdeğer olarak değişiklik gösterebilir.
Comments